Ek dink nie dit is maklik om ‘n president van ‘n land of die persoon te wees wat ‘n land se geldsake hanteer nie, maar ek wil graag weet waarheen die geld gaan wat ons aan belasting en onder andere vir munisipale dienste moet betaal.
Ons huishouding betaal maandeliks ‘n bepaalde bedrag vir elektrisiteit – tog is daar gereeld kragonderbrekings. Ons almal betaal belasting maar dan weet ons nie regtig waarvoor dit gebruik word nie.
Op BusinessTech se webwerf het ek op ‘n artikel This is how much of your money the government is wasting met die datum 8 September 2015 afgekom, met baie interessante inligting wat ek dink die publiek moet kry.
Die artikel begin met Nkandla en hoe dit Jan Publiek op hol het, en dat Suid-Afrikaners deur die media gepeper word met nuus dat miljoene, selfs biljoene, van belastingbetalers se geld deur regerings-projekte of -takke misbruik word. Dit strek van onreëlmatige besteding op provinsiale en munisipale vlak, tot infrastruktuurprojekte wat meer kos as waarvoor daar beplan of begroot is.
‘n Paar voorbeelde van hoe belastingbetalers se geld op verkwistende wyse bestee word:
• Nkandla-opgraderings: Gerapporteerde koste – R246 miljoen; Koste per belastingbetaler – R75; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R16; en koste per landsburger – R7,50
• Afrika Unie-ledegelde: Gerapporteerde koste – R700 miljoen; Koste per belastingbetaler R212; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R45; en koste per landsburger – R21
• Passasierspooragentskap van Suid-Afrika (Prasa) se Afro 4000-lokomotiewe: Gerapporteerde koste – R3,5 biljoen; Koste per belastingbetaler – R1 060; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R227; en koste per landsburger – R106
• Gauteng se verkwistende besteding (2015): Gerapporteerde koste – R5 biljoen; Koste per belastingbetaler R1 515; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R325; en koste per landsburger – R152
• Munisipaliteite se onreëlmatige besteding (2014): Gerapporteerde koste – R11,5 biljoen; Koste per belastingbetaler R3 484; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R747; en koste per landsburger – R348
• E-tol-waarborge: Gerapporteerde koste – R31 biljoen; Koste per belastingbetaler R9 393; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R2 013; en koste per landsburger – R940
• Openbare Werke se onreëlmatige besteding (2009 tot 2014): Gerapporteerde koste – R35 biljoen; Koste per belastingbetaler R10 606; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R2 272; en koste per landsburger – R1 060
• SA se kernkragplanne: Gerapporteerde koste – R500 biljoen; Koste per belastingbetaler R151 515; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R32 467; en koste per landsburger – R15 151
• Korrupsie (1995 tot 2015): Gerapporteerde koste – R700 biljoen; Koste per belastingbetaler R212 000; Koste per SARS-geregistreerde belastingbetaler – R45 000; en koste per landsburger – R21 000
