Opinion

Emasiko nemihambo yesive semaSwati nekulobolana

Tingege setikhombisa kona kutsi bakazibani sebatishaye taphelela kungako babongwa ngekuhlatjiswa kubuswe kulelo khaya.

Emashayangantfonga ngeSiswati kukukhipha tinkhomo tiyiswe ekhabo mfati wakho. Loku kwentiwa mndeni wekhabo ndvodza. Esikhatsini lesinyenti uyise welijaha nguye lolokhipha letinkhomo.

Natikhishwa letinkhomo kubikelwa banikati belikhaya kutsi naku lokuphumako kuyaphi. Loku kwentelwa kutsi phela babavulele indlele kantsi nalaba labatawutekana babenenhlanhla.

Umnumzane nobe likhehla lalapha ekhaya liyabika kulabadzala kutsi nayi imphahla seyiyaphuma iyofuna sihlobo lesihle.
Kudzala-ke emalobolo bekakhishwa sekatekiwe umfati wagcotjiswa libovu wagidziswa.

Kepha nyalo ngenca yekuntjintja kwetintfo lekubangelwa butulujane bebantfu tinkhomo sengito leticala embili. Nawungenato tinkhomo bekungasho kutsi awunawukumteka umfati.Umfati bewumteka kepha bekukhulunyiswana ekhatsi kwalemindeni letsintsekako.

Lapha bekuvunyelwana kutsi letinkhomo utatikhipha ngesinye. Loku bekusho kutsi umntfwana wakho wekucala utawutsi nakalotjolwa bese leto tinkhomo tiyiswa lekhabo mfati wakho.

Kepha-ke nobe ungenato tinkhomo temabheka, insulanyembeti yona bekungakhulunywa ngayo ngobe bekumele nakanjani uyikhiphe. Loko bekuyindlela lephilako futsi leyenta bantfu bahlale ngekuthula.

Ngemshado wesilumbi-ke angeke sewucale utsi utawushada ungakaloboli wacedza.NgeSiswati bekubakhona ngisho emangcibo lekuyintfo lengasatiwa nyalo kantsi kudzala bekuphilwa ihlonishwa futsi lenchubo lenjena. Emangcibo phela nine bakaLazidze kushiwo tinkhomo temalobolo letikweletwa ngumkhulu lotfola nekwekutsi sewashona nekushona.

Laba labaphilako kumele bawugcine lowo msimeto ngobe kungenjalo batalutfota lolumanti.mashayangantfonga abengasiyo ibhizinisi njengoba sesibona namuhla kwenteka.

Natifika tinkhomo kulomuti letiletfwe khona bekusuka gozolo amemete atsi: siyalobola gogo, atisho imibala yetinkhomo lebete nato nebulili bato ngelobukhulu bugagu lobu.

Tihanjiswa nje tinkhomo sekuke kwacociswana kwevakala kutsi lukhalo lwakulowo muti lungakanani. Nasetemukeliwe letinkhomo kunemsimeto lekumele wentiwe mnumzane welikhaya. Phela njengobe kushiwo ngetulu yonkhe intfo yesintfu iyabikwa.

Emagama lababikela ngayo labantfu labadzala kuba ngemagama lachazako kutsi kwentekani futsi kuba nekucela kutsi labadzala bakhanyise indlela. Tinkhomo atimane tishiywe nje kungakabuswa. Labakhongi bayabusiswa kulelo khaya, bahambe bamnandzi. Kantsi nalabadzala bahlatjelwa lokutsite babongwe phela njengelisiko.

Kantsi nasekuphele konkhe, bakhongi bahlatjiswa tingege babuse.Tingege tichaza kutsi konkhe sekuphelele. Nakungakahlatjwa tingege kusuke kungakapheleli kutekana ngeSiswati.

Akucaciswe lapha kutsi nchantilini loku bekubanjalo ingani phela umtsimba bewugidvwa kungakalotjolwa, kusakhishwe inkhomo yekuyocela lukhalo kepha nyalo emaSwati sakucadzisa loku ngobe naku sekucalwa ngekulotjolwana kungagidvwa umtsimba.

Tingege setikhombisa kona kutsi bakazibani sebatishaye taphelela kungako babongwa ngekuhlatjiswa kubuswe kulelo khaya.
Kubalulekile nekutsi sisho lapha kwekutsi ngesintfu umfati angaze atekwe alotjolwe sewaleso sibongo.

Nakungenteka utfole kwekutsi indvodza yakhe iyashona asemncane angangenwa nalapha ekhaya unalo lilungelo lekutsi bamteke embili ngekuvumelana nebekhakhakhe.

Lokubaluleke kakhulu lapha kwekutsi loloteka lomfati lonjena bantfwana bababalandvodza leyashona ngaphandle nangabe lendvodza lemtekile itawubhukula sisu.

Lekusho kwekutsi kukhishwe tinkhomo temalobolo. Kungenjalo lendvodza lensha ingamane ikhaliswe ngenkhomo yelidvolo babe bantfwana babitwa ngesibongo semufi. Siswati simnandzi ngobe sicondze nconono asiphambuki.

Tigilamkhuba nabotulujane labenta imikhuba yabo egameni leSiswati.

Related Articles

Back to top button